- باب کراهيت پس گرفتن شخص بخششی را که آن را داده و تسليم نکرده و در آنچه به فرزندش بخشيده و تسليمش کرده يا نکرده و کراهيت خريدن شخص چيزی را که صدقه داده از آنکه به وی صدقه داده يا اينکه آن را از زکات يا کفاره و يا امثال آن بيرون نموده است و باکی نيست، هرگاه آن را از شخص ديگری که مالکيت به وی انتقال يافته خريداری نمايد
- عَنِ ابنِ عَبَّاسٍ رضي اللَّه عنْهُما أن رَسُولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَال: « الَّذِي يعُودُ في هِبَتهِ كَالكَلبِ يرجعُ في قَيْئِهِ » متفقٌ عليه.
وفي رواية: « مَثَلُ الَّذي يَرجِعُ في صدقَتِه، كَمَثلِ الكَلْبِ يَقيءُ ، ثُّمَّ يعُودُ في قَيْئِهِ فَيَأكُلُهُ » .
وفي رواية: « العائِدُ في هِبَتِهِ كالعائدِ في قَيْئِهِ » .
- از ابن عباس رضی الله عنهما روايت است که:
رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: آنکه در بخشش رجوع کند، مانند سگی است که به قی خويش باز می گردد.
و در روايتی آمده که صفت آن که در صدقه اش رجوع می کند، مانند سگ است که قئ می کند و سپس به قئ خويش بازگرديده و آن را می خورد.
و در روايتی آمده که باز گردنده به بخشش، مانند بازگردنده به قئ (استفراغ) خويش است.
ش: ظاهر حديث افادهء تحريم را می کند و اين در صورتی است که بخشش برای بيگانه شود. اما اگر پدر چيزی به پسرش بخشيد، می تواند به آن رجوع کند، بدليل حديث وارده در اين مورد. ابو داود3539، ترمذی 2132، نسائی 6/265، ابن ماجه: 2377، ابن حبان: 1148 و حاکم: 2/46
- وَعَنْ عُمَرَ بن الخَطَّابِ رضي اللَّه عنْهُ قَال: حَمَلْتُ عَلى فَرَسٍ في سبيلِ اللَّه فأَضَاعَهُ الَّذي كَانَ عِنْدَه، فَأردتُ أنْ أشْتَريَه، وظَنَنْتُ أنَّهُ يَبيعُهُ بِرُخْص، فسَألتُ النبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَقَال: « لا تَشتَرِهِ وَلا تَعُدْ في صدَقَتِكَ وإن أعْطَاكَهُ بِدِرْهَم، فَإنَّ الْعَائد في صَدَقَتِهِ كَالْعَائِدِ في قيْئِهِ » متفقٌ عليه.
- از عمر بن خطاب رضی الله عنهما روايت است که گفت:اسبی را در راه خدا صدقه دادم و کسی که اسب نزدش بود به آن اهتمام نکرده و خواستم آن را خريداری کنم و گمان کردم که او آن را به قيمتی ارزانتر می دهد و از پيامبر صلی الله عليه وسلم پرسيدم و فرمود: آن را خريداری مکن و به صدقه ات رجوع منما، هر چند آن را به يک درهم برايت بدهد، زيرا آنکه در صدقه اش باز می گردد، مانند کسی است که در قئ خويش باز می گردد.