خواندن ایه الکرسی بعد از نماز های پنجگانه
سوال: ایا خواندن ایه الکرسی بعد از نماز های پنجگانه مشروع است یا بدعت؟
جواب: خواندن ان مشروع است بنا به روایتی که نسائی ازابوامامه روایت کرده است و ابن حبان ان را صحیح دانسته است. ابو امامه گوید رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمود:
(( مَن قَرَاَ آیَه الکُرسِیّ دُبُرَ کُلِّ صَلاهٍ مکتوبهٍ لَم یَمنَعهُ مِن دُخولِ الجَنَّه الا الموت)) یعنی : هر کس بعد از نماز های واجب ایه الکرسی را بخواند چیزی جز مرگ مانع ورود او به بهشت نمی شود.{ البته به شرط انکه سایر واجبات را انجام دهد و از منکرات پرهیز کند. رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمود: با هر سبحان الله گفتن درختی در بهشت برای شما غرس می شود یکی از صحابه عرض کرد پس ما درختان زیادی خواهیم داشت. پیامبر فرمود بلی به شرط انکه برایش اتش نفرستید و قران هم می فرماید: ( لا تُبطِلُوا صَدَقاتِکُم بالمَنِّ و الاَذی )}.
در روایتی که طبرانی اورده، ( قل هو الله احد )( نیز امده است و سیوطی ان را در جامع الصغیر صحیح دانسته است.
مناوی در فیض القدیر گوید: ( این حدیث را ابن جوزی جزو احادیث جعلی اورده بخاطر اینکه تنها محمد بن حمید ان را روایت کرده است، رای ابن جوزی را دیگران رد کرده اند چون بخاری که از اجل بزرگان علم حدیث است به او استناد کرده است و یحیی بن معین که از اجل بزرگان علم رجال است او را موثق و قابل اعتماد دانسته است).
ابن القیم در زاد المعاد گوید: ( برخی از علماء ان را صحیح می دانند، حسین بن بشر گوید که نسائی درباره ان گفته است، عیبی ندارد و در جای دیگری گوید: قابل اعتماد است.
اما محمد بن حمید و محمد بن زیاد الهانی، بخاری در کتاب خود به انها استناد کرده است، و گفته اند حدیث مطابق روش اوست. و برخی دیگر ان را جعلی می دانند، ابن جوزی ان را در کتابش جزو احادیث جعلی اورده است بخاطر اینکه تنها محمد بن حمید ان را روایت کرده است.
ابو حاتم رازی گوید قابل استناد نیست و یعقوب بن سفیان گوید (موثق و ) قوی نیست.
بعضی دیگر از حافظان حدیث این قول را رد کرده اند{ حافظ کسی است که بر سنن رسول خدا صلی الله علیه وسلم احاطه داشته و موارد اتفاق و اختلاف ان را بدانند و به احوال راویان و طبقات مشایخ حدیث کاملاً مطلع باشد. مترجم به نقل از درایه الحدیث – مدیر شانه چی }. و محمد بن حمید را موثق دانسته اند و گفته اند: او بزرگتر از ان است که حدیث جعل کرده باشد و امام بخاری بزرگترین عالمی که کتاب حدیث تالیف کرده به او استناد کرده است و یحیی بن معین بزرگترین کسی که در علم رجال صاحب تالیف است او را موثق دانسته است.
طبرانی هم در کتابش از عبدالله بن حسن نقل می کند که رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمود: هر کس بعد از نمازهای واجب یومیه ایه الکرسی را بخواند تا نماز دیگر در ذمه و پناه خداوند است.
این حدیث از حدیث ابوامامه و علی ابن ابیطالب رضی الله عنه و عبدالله ابن عمر و مغیره بن شعبه و جابر بن عبدالله و انس بن مالک رضی الله عنهم روایت شده و در هر یک از این طرق عده ای ضعیف وجود دارند ولی وقتی که با وجود تفاوت در طرق و اختلاف راویان انها را ضمیمه هم کنیم ( و قوت هر طریق را مد نظر قرار دهیم ) معلوم می شود که این حدیث دارای اصل و اساسی است و جعلی نیست، از استادمان ابوالعباس ابن تیمیه مطلع شدم که گفت: ایه الکرسی را بعد از هیچ نمازی ترک نکردم.( پایان سخن ابن القیم . {زاد المعاد1/160 و فیض القدیر 6/197 و مجمع الزوائد 1/ 102 و الترغیب و الترهیب 2/453 } ).
منذری در الترغیب و الترهیب گوید این حدیث را نسائی و طبرانی با چندین سند روایت کرده اند که یکی از انها صحیح است. {حدیث صحیح حدیثی است که شخصی عادل و ضابط ( انکه متن حدیث و کتابت ان را بخوبی می داند ) با سند متصل تا می رسد به پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت کرده باشد و نیز خالی از شذوذ ( عدم تعرض با حدیث مشهور ) و علت ( عیبی که موجب ضعف حدیث شود ) باشد. به نقل از ریگه ی ره هبه ر-عبدالکریم مدرس}.
و شیخ ابو الحسن گوید : این حدیث مطابق شرط بخاری است( راوی مروی عنه را دیده است ) { بخاری شرط صحت حدیث را ملاقات راوی با مروی عنه ( کسی که از او روایت شده ) میداند. مترجم }.
و ابن حبان در کتاب الصلاه ان را صحیح دانسته است، و هیثمی در مجمع الزوائد ان را اورده است و گوید : طبرانی در کتاب الکبیر و الاوسط ان را با چندین سند روایت کرده که یکی از انها عالی است.{ حدیث عالی ان است که با سند متصل و با کمی از راویان به پیامبر صلی الله علیه وسلم برسد.(از مرجع فوق ) }.
(( برگرفته از کتاب بدعت به معنای دقیق اسلامی ان تالیف دکتر عبدالملک عبدالرحمن السعدی ترجمه امیر صادق تبریزی ))