ادب

ادب

ادب: عبارت است از انجام کردار و گفتاری که پسنديده است.

حافظ بن حجر می گويد: که بعضی از ادب بر عمل به اخلاق پسنديده تعبير می کنند، و گفته شده که آن عبارت است از ايستادگی و ثبات در برابر نيکی ها و گفته شده که آن عبارت است از احترام کسانی که بزرگتر و مهربانی با کسانی که کوچکترند.

- باب در فضيلت حياء و تشويق بر آن

- عن ابْنِ عُمَرَ رضي اللَّه عنهما أَنَّ رسولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم مَرَّ عَلَى رَجُلٍ مِنَ الأَنْصَارِ وَهُوَ يَعِظُ أَخَاهُ في الحَيَاء، فَقَالَ رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « دَعْهُ فإِنَّ الحياءَ مِنَ الإِيمانِ » متفقٌ عليه.

- از ابن عمر رضی الله عنهما روايت است که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  از کنار مردی از انصار گذشتند، در حاليکه برادرش را در مورد حياء نصيحت می کرد. رسول الله صلی الله عليه وسلم  فرمود: رهايش کن، زيرا حياء از جملهء خصائص ايمانی است.

- وعن عِمْران بن حُصَيْن، رضي اللَّه عنهما، قال: قال رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: «الحياَءُ لا يَأْتي إلاَّ بِخَيْرٍ » متفق عليه.

وفي رواية لمسلم: « الحَياءُ خَيْرٌ كُلُّهُ » أوْ قَال: « الحَيَاءُ كُلُّهُ خَيْرٌ » .

- از عمران بن حصين رضی الله عنه روايت است که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  فرمود: حياء جز خير چيزی را ببار نمی آورد.

و در روايت مسلم آمده که: حياء همه اش خير  است.

- وعن أبي هُريرة رضي اللَّه عنه، أنَّ رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « الإيمَانُ بِضْع وسبْعُونَ، أوْ بِضْعُ وَسِتُّونَ شُعْبةً ، فَأَفْضَلُها قوْلُ لا إله إلاَّ اللَّه، وَأدْنَاها إمَاطةُ الأَذَى عنَ الطَّرِيقِ، والحياءُ شُعْبَةٌ مِنَ الإيمَانِ » متفق عليه.

- از ابو هريره رضی الله عنه روايت است که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  فرمود: ايمان هفتاد و چند شاخه است، يا فرمود: شصت و چند شاخه است، پس برترين آن گفتهء لا إله إلاَّ اللَّه، و پائين ترين آن دور کردن چيزهای مؤذی (مثل خس و خاشاک) از راه است.  و حياء شاخه ای از ايمان است.

- وعن أبي سعيد الخُدْرِيِّ رضي اللَّه عنه، قال: كان رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أَشَدَّ حَيَاءَ مِنَ الْعَذْرَاءِ في خِدْرِهَا، فَإذَا رأى شَيْئاً يَكْرَهُه عَرَفْنَاهُ في وَجْهِه. متفقٌ عليه.

- از ابوسعيد الخدری رضی الله عنه روايت شده که گفت:

حيای رسول الله صلی الله عليه وسلم  از حيای دختر بکر در پرده و حجابش شديدتر بود، و هرگاه چيزی را مشاهده می نمود که از آن بدش می آمد، در چهرهء مبارکش آنرا در مي يافتيم.