- باب نهی ازآداب جاهلیت و نوحه خوانی و اموراتی که سبب عذاب مرده می شود

- باب نهی از نوحه خوانی و اموراتی که سبب عذاب مرده می شود

- عَنْ عُمَر بْنِ الخَطَّابِ رضي اللَّه عَنْهُ قَال: قَال النبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « الميِّتُ يُعذَّبُ في قَبرِهِ بِما نِيح علَيْهِ » .

 وفي رواية: « ما نِيحَ علَيْهِ » متفقٌ عليه.

- از عمر بن خطاب رضی الله عنه روايت است که:

پيامبر صلی الله عليه وسلم فرمود: مرده در گور به سبب ناله و مويه ای که می کنند، شکنجه می شود.

و در روايتی آمده که: مدتی که بر او ناله و زاری می شود.

- وعن ابْنِ مسعُودٍ رضي اللَّه عَنْهُ قَال: قَالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « لَيْسَ مِنَّا مَنْ ضَرَبَ الخُدُود، وشَقَّ الجُيُوب،ودَعا بِدَعْوَى الجَاهِليةِ » متفقٌ عليه.

- از ابن مسعود رضی الله عنه روايت است که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: آنکه بر رويش زده و گريبان چاک نموده و دعاهای جاهليت را بخواند از ما نيست.

- وَعنْ أبي بُرْدةَ قَال: وَجِعَ أبُو مُوسَى الأشعريُّ رضي اللَّه عنه، فَغُشِيَ علَيْهِ، وَرَأْسُهُ في حِجْرِ امْرأَةٍ مِنْ أهْلِه، فَأَقْبلَتْ تَصِيحُ بِرنَّةٍ فَلَمْ يَسْتَطِعُ أنْ يَرُدَّ عَلَيْهَا شَيْئا، فَلَمَّا أفَاق، قَال: أنَا بَرِيءٌ مِمَّنْ بَرِيءَ مِنْهُ رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم بَرِيءَ مِنَ الصَّالِقَة، والحَالَقة، والشَّاقَّة، متفقٌ عليه.

- از ابو برده رضی الله عنه روايت است که گفت:

ابو موسی اشعری رضی الله عنه مريض شد و بيهوش گشت، در حاليکه سرش در دامان زنی از خانواده اش بود. آن زن شروع به داد و فرياد کرد و ابو موسی نتوانست بر وی اعتراض کند و چون بهوش آمد گفت: من بيزارم از آنکه رسول الله صلی الله عليه وسلم از او بيزاری نموده است. همانا رسول الله صلی الله عليه وسلم از زنی که به صدای بلند نوحه خوانی می کند، و زنی که سرش را می تراشد و زنی که جامه اش را چاک می کند، بيزاری جسته است.

- وعَن المُغِيرةِ بنِ شُعْبَةَ رضي اللَّه عَنْهُ قَال: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُول: « مَنْ نِيحَ عَليْه، فَإنَّهُ يُعَذَّبُ بِمَا نِيحَ علَيْهِ يَوْم الْقِيامةِ » متفقٌ عليه.

- از مغيره بن شعبه رضی الله عنه مرويست که:از رسول الله صلی الله عليه وسلم شنيدم که می فرمود: آنکه بر وی نوحه شود، با نوحه ای که بر او می شود روز قيامت عذاب می گردد.

ش: علماء در مورد اين احاديث اختلاف کرده اند: جمهور بر اين عقيده اند که هرگاه ميت وصيت کند که بر او گريه و نوحه صورت گيرد و وصيت او اجرا شود، اين شخص بگريستن خانواده اش شکنجه می شود، زيرا اين گريه و نوحه به سبب او صورت گرفته و بوی نسبت داده می شود.

و اما هرگاه خانوادهء شخصی بدون دستور و وصيت او بر او گريه و نوحه کنند، خود مرده تعذيب نمی شود، بدليل فرمودهء خداوندی که: و لا تزروا وازرة وزر اخری. يا اينکه بستگانش مشغول وعيد خدا می شوند، رنج می برد.

- وعَنْ أمِّ عَطِيَّةَ نُسيْبَةَ ­ بِضَمِّ النُّونِ وَفَتحِهَا ­ رضي اللَّه عَنْهَا قَالَت: أخَذَ عَلَينَا رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم عِنْدَ البَيْعة أنْ لا نَنُوح. متفقٌ عليه.

- از ام عطيه نسيبه رضی الله عنها روايت شده که گفت:رسول الله صلی الله عليه وسلم هنگام بيعت از ما عهد گرفت تا نوحه نکنيم.

- وَعَنِ النُّعْمانِ بنِ بشيرٍ رضي اللَّه عنْهُمَا قَال: أُغْمِي علَى عبْدِ اللَّه بنِ رَواحَةَ رضي اللَّه عنْه، فَجَعَلَتْ أُخْتُهُ تبكي، وتَقُول: واجبلاَه، واكذَا، واكَذَا: تُعدِّدُ علَيْه. فقَال حِينَ أفَاق: ما قُلْتِ شيْئاً إلاَّ قِيل لي: أنْتَ كَذَلِك؟ ، رواهُ البُخَارِي.

- از نعمان بن بشير رضی الله عنهما روايت شده که گفت:عبد الله بن رواحه رضی الله عنه بيهوش شد و خواهرش شروع به گريه نموده و می گفت: وای کوه من، وای چنان وای چنان و اوصافش را بر طريق جاهليت بر می شمرد، و چون بهوش آمد گفت: هيچ چيزی نگفتی، مگر اينکه به من گفته شد، آيا چنان بودی؟

- وَعَن ابن عُمر رضي اللَّه عنْهُمَا قَال: اشْتَكَى سعْدُ بنُ عُبادَةَ رضي اللَّه عنْهٍُ  شَكْوَى ، فَأَتَاهُ رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يعُودُهُ معَ عبْدِ الرَّحْمنِ بنِ عوْف، وسَعْدِ بنِ أبي وقَّاص، وعبْدِ اللَّه بن مسْعُودٍ رضي اللَّه عنْهم، فلما دخَلَ عليْه، وجدهُ في غَشْيةٍ فَقال: «أَقُضَى؟ قَالُوا: لا يا رسُولَ اللَّه. فَبَكَى رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم. فَلمَّا رَأى الْقَوْمُ بُكاءَ النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم بَكَـوْا، قَال: « ألاَ تَسْمعُون؟ إنَّ اللَّهُ لا يُعَذِّبُ بِدمْعِ الْعَيْن، ولا بِحُزْنِ الْقَلْب،ولَكِنْ يُعذِّبُ بِهذَا » وَأشَارَ إلى لِسانِهِ « أوْ يَرْحَمُ » متفقٌ عليه.

- از ابن عمر رضی الله عنهما روايت  شده که گفت:

سعد بن عباده به بيماريی گرفتار شد و رسول الله صلی الله عليه وسلم همراه عبد الرحمن بن عوف و سعد بن ابی وقاص و عبد الله بن مسعود نزدش آمدند. وقتی بر وی داخل شد او را بيهوش يافت و فرمود: آيا مرده؟

گفتند: نی يا رسول الله صلی الله عليه وسلم! و رسول الله صلی الله عليه وسلم گريست و چون گروه گريهء رسول الله صلی الله عليه وسلم را ديدند، گريستند.

فرمود: آيا نمی شنويد؟ همانا خداوند تعالی به اشک چشم و اندوه دل عذاب نمی کند، ولی به اين (به زبانش اشاره نمود) عذاب می کند و يا رحم می نمايد.

- وعَنْ أبي مالِكٍ الأشْعَريِّ رضي اللَّه عنْهُ قالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: «النَّائِحَةُ إذَا لَمْ تتُبْ قَبْل مَوْتِهَا تُقَامُ يوْمَ الْقِيامةِ وعَلَيْها سِرْبَالٌ مِنْ قَطِرَانٍ، ودَرْعٌ مِنْ جرَبٍ» رواهُ مسلم.

- از ابو مالک اشعری رضی الله عنه روايت شده که:

اگر نوحه گر پيش از مرگش توبه نکند روز قيامت ايستاده کرده می شود، در حاليکه بر او پيراهنی از قير و جامه ای که در آتش زود مشتعل می گردد، پوشانده می شود.

- وعنْ أُسيدِ بنِ أبي أُسِيدِ التَّابِعِيِّ عَنِ امْرَأَةٍ مِنَ المُبايعات قَالَت: كَانَ فِيمَا أخذ علَيْنَا رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم، في المعْرُوفِ الَّذِي أخذَ علَيْنَا أنْ لا نَعْصِيَهُ فِيه: أَنْ لا نَخْمِشَ وَجْهاً، ولاَ نَدْعُوَ ويْلا، ولا نَشُقَّ جيْبا، وأنْ لا نَنْثُر  شَعْرا. رَواهُ أبو داوُدَ بإسْنادٍ حسن.

- از اسيد بن اسيد تابعی از زنی از آنانی که به پيامبر صلی الله عليه وسلم بيعت کرده بودند، نقل شده که گفت:

از جملهء چيزهای پسنديده ای که رسول الله صلی الله عليه وسلم از ما پيمان گرفت که در آن نا فرماني اش را نکنيم، اين بود که صورت های خويش را نخراشيده و دعاء به ويل ننموده و گريبان چاک نکرده و مويی را پراکنده نسازيم.

 - وعَنْ أبي مُوسَى رضي اللَّه عنْهُ أن رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَال: « ما مِنْ ميِّتٍ يَمُوتُ، فَيَقُومُ باكيهم، فَيَقُول: وَاجبلاه، واسَيِّداهُ أوَ نَحْو ذَلِك إلاَّ وُكِّل بِهِ مَلَكَانِ يلْهَزَانِه: أهَكَذَا كُنت؟ ، » رَوَاهُ التِّرْمِذي وقال: حديثٌ حَسَن.

از ابو موسی رضی الله عنه روايت شده که:رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: هيچ مردهء نيست که بميرد و گريه کننده اش بگويد: وای کوه ما، واه آقای ما يا مثل آن، مگر اينکه دو فرشته بر وی مؤظف می شوند که بر سينه اش زده گويند: آيا همينطور بودی؟

- وعنْ أبي هُريْرةَ رضي اللَّه عَنْهُ قَال: قَالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « اثْنتَانِ في النَّاسِ هُمَا بِهِمْ كُفْر: الطَّعْنُ في النَّسَب،والنِّياحَة عَلى المَيِّتِ » رواهُ مسلم.

- از ابو هريره رضی الله عنه روايت است که:رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: دو کار است که در مردم وجود دارد و اين دو خصلت در ايشان کفر است. طعنه در نسب و نوحه بر مرده (يعنی از خصال و صفات کفار است).