مذهب چیست؟
آیا وجود مذهب و عمل به آن در جامعه لازم و ضروری است؟
ازاین قبیل سؤالات امروزه توسط دشمنان اسلام در جامعه به نیت ایجاد اختلاف و مردد کردن اذهان مردم به ویژه جوانان که بیشتردر معرض خطرند مطرح و هر چه بیشتر به آن دامن میزنند چناچه معلوم است در زمان حیات پیامبر(ص) احتیاجی به وجود مذهب نبود چون اصحاب برای اگاهی از مسائل و احكام شرعى خود از وجود منور رسول الله(ص) بهره ميبردند و پس از رحلت حضرت نیز به مفاد حديث شريف:(اصحابى كالنجوم بايهم اقتديتم اهتديتم) يعنى :اصحاب من به مانند ستاره هستند به هركدام از آنان اقتدا كنيد هدايت ميشويد. و به مفاد حدیث: (عليكم بسنّتي وسنّة الخلفاء الرّاشدين الهادين المهديّين بعدي، تمسّكوا بها و عضّوا عليها بالنّواجذ)
يعنى: بر شما باد پيروی از روش من، و روش خلفای راشدين پس از من که آنها هدايت شدهگان و هدايت کنندگاناند، آن را با دندانهای خويش محکم بگيريد و به آن عمل کنید. اكثر اكابر صحابه خصوصاً خلفاى راشدين ـ رضى الله عنهم ـ از قرآن شناخت كامل داشته و به آيات احكام و محكم و متشابه و شأن نزول آنها و نصوص و ناسخ و منسوخ آن كاملاً آگاه و همچنین مورد احادیث را به خوبی میدانستند پس ظهور و تدوين مذاهب ضرورتی نداشته و در دوران تابعین و تابع تابعین، رضوان الله علیهم، نیزبه همین منوال وجود پر برکت صحابه و تابعینِ آنها باعث میشد تا ضرورت وجود مذاهب مدوّن احساس نگردد، اما پس از گذشت ایام و دور شدن از دوران سعادت و نزدیک شدن عامه مردم به دنیاطلبی و ظواهرفریبندۀ آن و پیدایش بدعت و تشتت آرا و عقاید گوناگون و شهادت و فوت بزرگان صحابه، ضرورت ایجاد و تدوین مذاهب فراهم گردید که پس از تحقیقات و مناظرات و تحمل زحمات و مشقات بسیار توسط علمای بزرگ. درمیان فرق مختلف اهل سنت، چهار مذهبِ مدوّن فقهی به نامهای –شافعی –حنفی –حنبلی –مالکی - ودو مذهب اصولی و اعتقادی از آراء:شیخ ابوالحسن اشعری که پیروانش را(اشعری مذ هب) وابومنصورماتریدی: که پیروانش را(ماتریدی مذهب):میگویند، پديد آمد که با رعایت قواعد و اصول فقهی مبنی بر جلب منفعت و دفع ضرر دینی و دنیوی بستر وسیع و مناسبی را برای مسلمانان جهت عمل به فرامین دینی ایجاد نمود و به مفاد حدیث رسول الله (ص): (اختلاف امتی رحمةٌ) نه تنها باعث تفرقه نبوده بلكه سبب همدلى و اتحاد نيزشده است. و يلزَمُ تقليدُ: يعنى اختيار و تقليد يكى از مذاهب نيز لازم و ضرورى و واجب بر هر مؤمن و مسلمان مكلف است و انجام عمل (تلفيق): يعنى از هر مذهبی مسئلهاى را انتخاب و به آن عمل كردن شرعاً حرام است. به عنوان مثال مسلماني كه تابع مذهب حضرت شافعی باشد باید در تمام احکام شافعی مذهب باشد و این درباره پیروان دیگرمذاهب نیزصدق میکند و انجام عمل(تتبع رخص): نیزحرام است یعنی ازهرمذ هبی حکم سهل و آسانی را انتخاب و به آن عمل کردن.
در پایان از ذات احدی خواستارم تا به همۀ ما توفیق عمل خالصانه را عطا فرماید.
(( برگرفته از وبلاگ ندای حق نوشته مختار امینی ))