- باب منع از جاسوسی کردن

- باب منع از جاسوسی کردن و گوش دادن به سخن کسی که از شنيدن آن کراهيت دارد

 قال الله تعالی: {وَلَا تَجَسَّسُوا } الحجرات: ١٢

و قال تعالی:{وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَاناً وَإِثْماً مُّبِيناً} الأحزاب: ٥٨

خداوند می فرمايد: تجسس و کنجکاوی مکنيد. حجرات: 12

و می فرمايد: و آنانيکه می رنجانند مردان و زنان مؤمن را بدون اينکه گناهی کرده باشند هر آئينه بار بهتان و گناه واضحی را برداشته اند. احزاب: 58

- وعنْ أبي هُريْرةَ رضي اللَّه عنهُ أنَّ رسُول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « إيًاكُمْ والظَّن، فإن الظَّنَّ أكذبُ الحدِيث، ولا تحَسَّسُوا، ولا تَجسَّسُوا ولا تنافَسُوا ولا تحَاسَدُوا، ولا تَباغَضُوا، ولا تَدابَروُا، وكُونُوا عِباد اللَّهِ إخْواناً كَما أمركُم. المُسْلِمُ أخُو المُسْلِم، لا يظلِمُه، ولا يخذُلُهُ ولا يحْقرُه، التَّقوى ههُنا، التَّقوَى ههُنا » ويُشير إلى صَدْرِه « بِحْسبِ امريءٍ مِن الشَّرِّ أن يحْقِر أخاهُ المسِلم، كُلُّ المُسلمِ على المُسْلِمِ حرَام: دمُه، وعِرْضُه، ومَالُه، إنَّ اللَّه لا يَنْظُرُ إلى أجْسادِكُمْ، وَلا إلى صُوَرِكُم، وأعمالكم ولكنْ يَنْظُرُ إلى قُلُوبِكُمْ».

 وفي رواية: « لا تَحاسَدُوا، وَلا تَبَاغَضُوا، وَلا تَجَسَّسُوا ولا تحَسَّسُوا ولا تَنَاجشُوا وكُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إخْوَاناً » .

 وفي رواية: « لا تَقَاطَعُوا، وَلا تَدَابَرُوا، وَلا تَبَاغَضُوا ولا تحَاسدُوا، وَكُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إخْوَاناً » .

 وفي رواية: « لا تَهَاجَروا وَلا يَبِعْ بَعْضُكُمِ على بيع بَعْضٍ » .

 رواه مسلم: بكلِّ هذه الروايات، وروى البخاري أكثَرَها.

- از ابو هريره رضی الله عنه روايت است که:رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: از گمان بپرهيزيد، زيرا گمان دروغترين گفته ها است و جاسوسی همديگر را ننموده و همچشمی نکنيد و هم با همديگر حسد و دشمنی نورزيده و بيکديگر پشت مکنيد.

و همانطوريکه شما را امر نموده، ای بندگان خدا برادر باشيد.

مسلمان برادر مسلمان است، بر او ظلم نمی کند و ترک ياری اش نکرده و توهينش نمی نمايد و در حاليکه به سينه اش اشاره نمود و فرمود: پرهيزگاری اينجاست پرهيزگاری اينجاست. کافيست در بدی شخص همين که برادر مسلمانش را خوار کند، همهء مسلمان بر مسلمان حرام است، خونش و آبرويش و مالش. همانا خداوند به تن ها و پيکره های شما نمی نگرد، بلکه به دلها و اعمال شما می نگرد.

و در روايتی آمده که: با هم دشمنی و حسد نکرده و جاسوسی همديگر را ننمائيد و هم قيمت متاع را نيفزاييد (بدون اينکه قصد خريد را داشته باشيد، برای اينکه ديگری را بفريبيد) و ای بندگان خدا با هم برادر باشيد.

و در روايتی آمده که: با هم قطع رابطه نکرده و بهمديگر پشت نکنيد و دشمنی و حسد با هم نکرده و ای بندگان خدا با هم برادر باشيد.

و در روايتی آمده که: همديگر را ترک نکنيد و برخی از شما بر فروض ديگری نفروشد (يعنی معاملهء دو نفر را بهم نزند) مسلم آنرا به همهء اين روايت کرده و بخاری هم زيادتر آن را روايت نموده است.

ش: متأسفانه امروز نظرات اکثريت ما مبتنی بر ظن و گمان است وبسياری از عقدهء حقارت رنج می برند برای خورد کردن ديگران کوشش ميکنند بهر يکی برچسبی بزنند تا فقط خود و خودشان پاک و مقدس جلوه کنند و يکه تاز ميدان باشند، در حاليکه اين عمل از گناهان بزرگ بحساب می رود.

- وعَنْ مُعَاويةَ رضي اللَّه عنْهُ قال: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُول: « إنَّكَ إن اتَّبعْتَ عَوْراتِ المُسْلِمينَ أفسَدْتَهُم، أوْ كِدْتَ أنْ تُفسِدَهُمَ » حديثٌ صحيح.     رواهُ أبو داود بإسناد صحيح.

- از معاويه رضی الله عنه روايت است که گفت:از رسول الله صلی الله عليه وسلم شنيدم که می فرمود: هرگاه تو به دنبال کشف و ظاهر ساختن عيوب مسلمين باشی، فاسد شان کرده ای، يا نزديک است که فاسد شان کنی.

- وعنِ ابنِ مسعودٍ رضي اللَّه عَنْهُ أنَّهُ أُتِىَ بِرَجُلٍ فَقيلَ لَه: هذَا فُلانٌ تَقْطُرُ لِحْيَتُهُ خَمرا، فقال: إنَّا قَدْ نُهينَا عنِ التَّجَسُّس، ولكِنْ إن يظهَرْ لَنَا شَيءٌ ، نَأخُذْ بِه، حَديثٌ حَسَنٌ صحيح.  رواه أبو داود بإسْنادٍ عَلى شَرْطِ البخاري ومسلم.

- از ابن مسعود رضی الله عنه روايت است که:مردی را نزد او آورند و به او گفتند: اين فلانی است که از ريشش شراب می چکد. او گفت: ما نهی شديم از اينکه جاسوسی نمائيم و ليکن اگر چيزی برای ما آشکار شود به آن تمسک می جوييم.